Tijdens de Cuba crisis van 1962 waren we collectief doodsbang voor een alles vernietigende kernoorlog. Lange tijd verdween deze angst naar de achtergrond, totdat de Russische president Poetin afgelopen februari zijn tegenstanders geheel onverwacht bedreigde met de inzet van kernwapens. Waardoor en hoe kon het zover komen?

bekijk cursus

Het kerkgebouw is een van de meest innovatieve en duurzame creaties van de Europese architectuurgeschiedenis. Nieuwe bouwvormen werden vaak in de kerkbouw beproefd en door hun functie hebben kerken vaak een uitzonderlijke lange levensduur gekend. In een serie van vier colleges komen verschillende hoogtepunten uit de geschiedenis van de kerkbouw aan de orde.

bekijk cursus

Het begrip 'stress' wordt vaak in negatieve zin gebruikt. Maar stress is onmisbaar voor ons overleven. We leven 24 uur per dag. Elke verandering in en buiten ons lichaam ‘vraagt’ om een reactie. En om dat te kunnen, gebeurt er gelukkig heel veel op de automatische piloot. Onze stressreactie heeft hier een essentiële rol in. Zonder stress hebben we geen schijn van kans om te (over)leven.

bekijk cursus

Het heelal verkennen we met 3 soorten metingen: elektromagnetische straling (zoals licht), buitenaards materiaal bekijken (neutrino’s en kosmische straling), en zwaartekrachtgolven. En middels hun variatie. Bewijs van leven elders in het heelal overtuigt als we signalen waarnemen van een technologische beschaving. Metingen aan exoplaneet atmosferen of oppervlaktes zijn veel dubieuzer.

bekijk cursus

Arendt, Rand, Weil en de Beauvoir beschrijven een periode die zo ingrijpend is voor de wereldgeschiedenis dat alle reflectie daarover gaat. Ze schrijven over vrijheid én noodlot en hoe je daarin als denkend mens staande te houden. En hun tijd heeft veel overeenkomsten met die van nu.

bekijk cursus

Wie de krant openslaat hoeft er niet aan te twijfelen; het kwaad bestaat. Maar wat is het kwaad? We volgen het historisch filosofisch onderzoek van Safranski. Hierop zijn aanvulling vanuit huidige inzichten nodig. Daardoor ondersteund gaan we tien colleges nadenken over dit complexe en helaas steeds weer actuele concept: het kwaad.

bekijk cursus

De hedendaagse wiskunde is zeer uitgebreid. Ook in ’moderne’ wiskunde komt vaak ‘oude’ wiskunde voor, die soms al vanaf de Grieken of Arabieren werd ontwikkeld. Bovendien kunnen nieuwe onderwerpen zich ontwikkelen tot terugkerende thema’s. In deze cursus gaat het om zulke terugkerende thema’s, oud of nieuw, die telkens actueel blijken.

bekijk cursus

Wat doet het leren van een taal na je 65e levensjaar met het denkvermogen en de stemming? Is het mogelijk om de natuurlijke achteruitgang in het denkvermogen, die optreedt als we ouder worden, tegen te gaan door iets nieuws te leren?

bekijk cursus

Schrijft u het verhaal over een museumbezoeker die een kostbare vaas omstoot óf het verhaal van de museumdirecteur, die dit voorval aangrijpt voor publiciteit? Een en dezelfde gebeurtenis kan verschillende verhalen opleveren. Waarom kiest u, als schrijver, voor een bepaalde invalshoek? Hoe is dat voor uw lezer?

bekijk cursus

Wat is eigenlijk het verschil tussen een verhaal en een gedicht? Een strakke definitie is niet te geven en soms lijken de genres erg op elkaar. Toch is er verschil! U schrijft in deze cursus proza én poëzie en ontdekt wat u het best ligt.

bekijk cursus

De koloniale geschiedenis van Indonesië staat in Nederland volop in de belangstelling. Maar minstens zo interessant is het hedendaagse Indonesië. Een uitgestrekt eilandenrijk, het grootste moslimland ter wereld en een belangrijke geopolitieke speler in Zuid-Oost Azië. Een land met een grote etnische verscheidenheid, een snelle bevolkingsgroei, die op gespannen voet staat met economische groei en ontwikkeling, een tomeloze verstedelijking en grote ecologische problemen.

bekijk cursus

De laatste decennia verlegt de internationale beeldhouwkunst haar grenzen met spraakmakende, ruimtelijke objecten in wonderbaarlijke verschijningsvormen die de algemeen geldende regels voor traditionele beeldhouwkunst uitdagen en overschrijden. In deze cursus verdiepen we ons in de oeuvres van vijf hedendaagse beeldhouwers en behandelen hun werk uit de periode 1990 tot heden.

bekijk cursus

München is een van de interessantste en mooiste steden van Duitsland, vanwege zijn bewogen geschiedenis en uitzonderlijke culturele rijkdom. In de 19e eeuw krijgt de stad onder koning Ludwig I Europese allure en krijgt de bijnaam ‘Athene aan de Isar’. In het kunstzinnige klimaat gedijt ook de literatuur: van bohèmiens tot elitaire schrijvers.

bekijk cursus

Een cursus over Richard Wagner en koning Ludwig II van Beieren, tegen de achtergrond van Duitslands eenwording en het Duitse nationalisme. De relatie tussen Richard Wagner en Ludwig II van Beieren is legendarisch. De koning maakte het voor Wagner mogelijk, zijn muzikale projecten te voltooien; de componist schiep voor Ludwig een mythische droomwereld.

bekijk cursus

Jacob Grimm, de beroemde taalkundige en sprookjesverzamelaar, noemde Fins een van de mooiste talen ter wereld met een perfecte vorm. Fins en daarmee verwante talen verschillen inderdaad fundamenteel van onze Indoeuropese talen. En dat roept boeiende vragen op over taalontwikkeling, taalcontacten en de invloed van taal op het denken.

bekijk cursus

Claudio Monteverdi (1567 - 1643) legt het fundament voor de theatertaal van de opera. Zangkunst als opperste vorm van communicatie. Vanuit Mantova en Venetië zal deze muzikale taal de wereld veroveren. Daarom opera in zeven verschillende talen. Nationale juweeltjes die het beluisteren en bekijken meer dan waard zijn.

bekijk cursus

Voor de staat en de kerk was de bouwkunst nog lang de ideale uitdrukking van autoriteit, religie en de gemeenschap, maar ook de Amsterdamse kooplieden lieten zich ’ryen van paleyzen’ bouwen. De grote opgave van de 20 e eeuw was de woning- en stedenbouw. Op het moment verrijzen de meest fantastische openbare gebouwen zoals de nieuwe musea.

bekijk cursus

Deze drie, nu beroemde, schilders kozen bewust, tegen de heersende trend in, voor de figuratie. Hun imponerende oeuvres kunnen ons daarom veel vertellen over het eigentijdse figuratieve schilderen. Hoe reageerden zij op de ontwikkelingen in de kunst tijdens hun lange schilderlevens zoals het postmodernisme vanaf de jaren tachtig wanneer kunstenaars weer putten uit de kunstgeschiedenis, of de digitale fotografie en iPads zoals David Hockney.

bekijk cursus

Het stadsbeeld van Parijs is wereldberoemd. Vermaard zijn de lange boulevards met uniforme bebouwing die uitlopen in stervormi¬ge knooppunten. Deze boulevards zijn het resultaat van een immense stadsvernieuwing die begint tijdens het Tweede Keizerrijk van Louis-Napoleon onder de leiding van Eugène Haus¬smann, de prefect van de Seine.

bekijk cursus

De Duitse filosoof Immanuel Kant (1724–1804) wordt alom beschouwd als een van de grootste denkers aller tijden. Deze reputatie dankt hij aan zijn zogeheten ‘transcendentale’ filosofie, uiteengezet in drie beroemde ‘kritieken’. Deze boeken veroorzaakten een revolutie in de filosofie en oefenen ook vandaag de dag nog veel invloed uit.

bekijk cursus

Rusland is voortdurend in het nieuws. Dat is een eufemisme gezien de oorlog in Oekraïne. Maar wat weten we eigenlijk van de Russische geschiedenis? Rusland heeft zich in de loop der eeuwen in een isolement ontwikkeld. Dit heeft tot op de dag van vandaag grote gevolgen voor de relaties met het Westen. In deze cursus wordt de geschiedenis vanuit Russisch perspectief geanalyseerd waarbij voortdurend een verband wordt gelegd met de huidige Westers-Russische crisis.

bekijk cursus

Wie aan de Tweede Wereldoorlog denkt, komt al snel terecht bij Adolf Hitler. Maar Hitler had zijn nationaal-socialistische ideeën niet van zichzelf. Hij voelde zich nadrukkelijk geïnspireerd door Benito Mussolini, de leider van Italië. Die waardering was in het begin echter zeker niet wederzijds. Mussolini zag zichzelf als de senior en Hitler als de junior. Dit zou echter in de loop van de jaren ’30 en later veranderen. Deze cursus wil opkomst en ondergang van het Italiaanse fascisme analyseren en ook ingaan op de vraag naar huidige fascistische tendensen.

bekijk cursus

Het kleine Armenië trekt af en toe onze aandacht, zoals in 2020 toen er een korte oorlog uitbrak met buurland Azerbeidzjan. Ook de lotgevallen van Armenen tijdens WO I trekken regelmatig de aandacht: afgelopen februari erkende de Tweede Kamer nog de Armeense genocide. Desondanks weten we maar weinig over deze Kaukasische republiek.

bekijk cursus

Op een kruispunt van het Europese continent vinden we een bijzonder land. Roemenië ligt centraal gelegen tussen Midden-, Oost-, en Zuid-Oost Europa. Dichtbij conflictgebieden in Oekraïne speelt het land nu een belangrijke rol in het geopolitieke spel dat zich in de regio aan het ontvouwen is. Tijd om dit land onder een vergrootglas te leggen.

bekijk cursus

In deze cursus wordt op een voor iedereen begrijpelijke wijze verteld hoe de onze wereld in elkaar zit en ‘werkt’. De inhoud is toegespitst op de (basis van de) kwantummechanica en atoomfysica, die momenteel het wetenschappelijk fundament vormen voor alle natuurwetenschappen. Daarnaast wordt ingegaan op diverse toepassingen en toekomstige ontwikkelingen.

bekijk cursus

Wat doet het leren van een taal na je 65e levensjaar met het denkvermogen en de stemming? Is het mogelijk om de natuurlijke achteruitgang in het denkvermogen, die optreedt als we ouder worden, tegen te gaan door iets nieuws te leren?

bekijk cursus

Zo‘n tweeduizend jaar geleden werd Europa beheerst door de Romeinen. Hun cultuur heeft een enorme invloed op Europa gehad: allerlei Romeinse gewoonten en uitvindingen zijn nog steeds terug te vinden in ons dagelijks leven. Doordat Rome een wereldmacht werd, groeide de taal der Romeinen, het Latijn, uit tot de belangrijkste voertaal, waaruit onze voorouders veel woorden overnamen. Nog steeds zit het Nederlands vol met woorden en zinnen, die uit het Latijn afkomstig zijn. Latijn betekent vooral: kennismaken met de wortels van onze eigen cultuur.

bekijk cursus

Vanaf het begin heeft de zich ontwikkelende mens de wereld om zich heen gebruikt en geprobeerd deze te begrijpen. Wij bezien in deze cursus hoe de mens de lithosfeer, hydrosfeer, biosfeer, en atmosfeer heeft onderzocht en gebruikt. Een speurtocht naar wat we met onze aarde hebben gedaan en een oefening in nederigheid. 

bekijk cursus

Vanaf het begin heeft de zich ontwikkelende mens de wereld om zich heen gebruikt en geprobeerd deze te begrijpen. Wij bezien in deze cursus hoe de mens de lithosfeer, hydrosfeer, biosfeer, en atmosfeer heeft onderzocht en gebruikt. Een speurtocht naar wat we met onze aarde hebben gedaan en een oefening in nederigheid.

bekijk cursus

Beeldende kunst geïllustreerd door muziek ….. Muziek begeleid met bijpassende beelden. Een weloverwogen keuze van beeld- en muziekvoorbeelden en verrassende klankbeeldcombinaties voert je op een onverwachte en ongedachte wijze binnen in de geschiedenis van muziek en beeldende kunst door de eeuwen heen. Kortom: heel wat moois voor oog en oor.

bekijk cursus

In vervolg op het eerste deel van de cursus ‘Kijken naar kunst’ behandelen we in het tweede deel de iconografie oftewel de thematiek in de beeldende kunst. De voorbeelden komen uit de westerse kunsttraditie. De cursus is ook te volgen, als u het eerste gedeelte heeft gemist.

bekijk cursus

Net als in veel westerse landen betekenen de jaren ’60 in Frankrijk het begin van een nieuw tijdperk. Einde van de Algerijnse oorlog, dood van Édith Piaf, Concorde, Nouvelle Vague, Mei ’68; De Gaulle, Brigitte Bardot, Françoise Hardy, Jean-Luc Godard, Alain Delon, Jean-Paul Belmondo, Marguerite Duras. In deze cursus hoort u wat deze - en nog vele andere in Nederland minder bekende - namen en evenementen betekend hebben in deze roerige jaren.

bekijk cursus

Psychologie is overal om ons heen. Veel woorden uit de psychologie zijn in ons dagelijks spraakgebruik opgenomen: we praten over motivatie, persoonlijkheid, bewustzijn, trauma…. Maar zoals de wereld om ons heen verandert, zo veranderen ook de ideeën en visies in de psychologie.

bekijk cursus

Publius Vergilius Maro (70-19 v.Chr.) wordt algemeen beschouwd als de grootste Romeinse dichter. Bij zijn onverwachte dood liet Vergilius een (nagenoeg voltooid) epos na, de Aeneïs, dat gaat over de Trojaanse held Aeneas die na de verwoesting van zijn vaderstad Troje en vele avontuurlijke zwerftochten uiteindelijk in Italië zijn lotsbestemming vindt. Hij wordt de stamvader van de Romeinen.

bekijk cursus

De Europese cultuur is niet te begrijpen zonder kennis van haar achtergronden en wortels in de beschavingen van Griekenland en Rome. De Griekse beschaving beleefde haar hoogtepunt in het 5e en 4e eeuwse Athene, maar al eerder zorgden dichters als Homerus en de archaïsche lyrici (o.a. de dichteres Sappho) voor onuitwisbare sporen. In de beeldende kunsten (vazen, tempels, sculpturen etc.) bewonderen we nog steeds expressievormen die ons zeer vertrouwd aandoen maar waarvan de ‘revolutionaire’ vorm pas goed opvalt als we die vergelijken met de omringende culturen van Mesopotamië, Egypte e.d. En om nog maar niet te spreken van de filosofie.

bekijk cursus

De afgelopen jaren heeft de Chinese leider Xi Jinping duidelijk gemaakt – in woord en daad – dat China de absolute wereldheerschappij nastreeft. Onder zijn autocratische leiding duldt China in dit opzicht geen tegenspraak, noch binnen China zelf noch in het buitenland. Wat betekent deze opzienbarende en zorgwekkende ontwikkeling voor de geopolitiek, de internationale handelsstromen, de autonomie van veel landen, inclusief die van Nederland?

bekijk cursus

Het afgelopen decennium zijn we geconfronteerd met diverse crises: de banken-crisis, de euro-crisis, de klimaat-crisis, de stikstof-crisis, de woning-crisis, de asiel-crisis, covid, en de toeslagen-affaire, om er een paar te noemen. Eén thema dat deze crises met elkaar verbindt is dat van de rechtvaardige samenleving. Elke crisis maakt een discussie los over hoe we erna alles anders gaan doen, en vooral rechtvaardiger.

bekijk cursus

Volgens het World Happiness Report 2022 staat het bruto nationaal geluk van de Nederlanders in de top 5. Toch krijgt bijna een kwart van de volwassenen ooit in hun leven te maken met een burn-out of depressie en stijgt het gebruik van anti-depressiva al jaren. Hoe rijmen we dit? En wat is geluk eigenlijk?

bekijk cursus

Vrouwen in de moderne kunst: de moderne kunstgeschiedenis van de late 19e tot de vroege 21ste eeuw aan de hand van de kunst van vrouwen. 

bekijk cursus

Reproductie is het essentiële kenmerk van leven. Generaties planten zich voort, sterven en nakomelingen herhalen de cyclus. Geslachtelijke voortplanting is de dominante vorm bij dieren. De colleges geven een overzicht van de bizarre diversiteit aan voortplantingsstrategiën en een verklaring voor het ontstaan van de menselijke populatie van 8 miljard individuen.

bekijk cursus

Beeldende kunst geïllustreerd door muziek ….. Muziek begeleid met bijpassende beelden. Een weloverwogen keuze van beeld- en muziekvoorbeelden en verrassende klankbeeldcombinaties voert je op een onverwachte en ongedachte wijze binnen in de geschiedenis van muziek en beeldende kunst door de eeuwen heen. Kortom: heel wat moois voor oog en oor.

bekijk cursus

Het heelal verkennen we met 3 soorten metingen: elektromagnetische straling (zoals licht), buitenaards materiaal bekijken (neutrino’s en kosmische straling), en zwaartekrachtgolven. En middels hun variatie. Bewijs van leven elders in het heelal overtuigt als we signalen waarnemen van een technologische beschaving. Metingen aan exoplaneet atmosferen of oppervlaktes zijn veel dubieuzer.

bekijk cursus

Kerstmuziek is er te kust en te keur, maar voor menige Nederlander is het Weihnachtsoratorium (BWV 248) van Johann Sebastian Bach toch de kerstmuziek bij uitstek. Bachs Weihnachtsoratorium bestaat uit een zestal cantates die voor het eerst uitgevoerd rond de jaarwisseling 1734-35 van Eerste Kerstdag tot en met Driekoningen. De eerste drie cantates zijn geschreven voor uitvoering op Eerste, Tweede en Derde kerstdag 1734. Samen vertellen deze cantates het verhaal over Jezus’ geboorte in Bethlehem.

bekijk cursus

In deze overzichtscursus zullen we de levens en de loopbanen van Robert Schumann (1810-1856) en zijn vrouw Clara Schumann-Wieck (1819-1896) parallel verkennen. Werken van beiden worden besproken en beluisterd.

bekijk cursus

Kerstmuziek is er te kust en te keur, maar voor menige Nederlander is het Weihnachtsoratorium (BWV 248) van Johann Sebastian Bach toch de kerstmuziek bij uitstek.

bekijk cursus