Onderstaand vindt op op alfabetische volgorde het overzicht van de docenten die momenteel een cursus aanbieden. U kunt klikken op de naam van de docent en krijgt dan kort cv en u ziet welke cursussen de betreffende docent geeft.
Cindy Besselink heeft ruim veertig jaar ervaring in het voortgezet onderwijs, met name in de VWO bovenbouw. Haar aandacht gaat vooral uit naar de Nieuwste en Contemporaine Geschiedenis.
Al enige tijd staat in de westerse wereld de liberale democratie onder druk. Er is sprake van sterke polarisatie, waarbij het politieke midden afbrokkelt en populistische partijen met een conservatief nationalistisch wereldbeeld de wind in de zeilen hebben. Complottheorieën, ondermijning van persvrijheid en bedreiging van politici zijn aan de orde van de dag. Ongeveer een eeuw geleden was er in Duitsland sprake van soortgelijke ontwikkelingen.
Professor Sible de Blaauw is emeritus hoogleraar Vroegchristelijke Kunst en Architectuur, Radboud Universiteit Nijmegen. De zwaartepunten van zijn onderzoek zijn de vroegchristelijke architectuur en kunst van de stad Rome en het religieuze erfgoed in Nederland.
Deze cursus bestaat uit vier ‘biografieën’ van een belangwekkend kerkgebouw, vanaf de stichting ervan, dwars door de spirituele en artistieke wisselingen der tijden, revoluties, reformaties en restauraties heen tot hun betekenis in de huidige tijd. Aan de orde komen de centrale kerk van het vroege en middeleeuwse christendom, de hoofdkerk van het centralistische Frankijk, een Rijnlandse domkerk en een Hollandse stadskerk in twee ‘versies’.
Marianne Bleumink is humaan/medisch bioloog en studeerde aan de RUG. Ze heeft als docent bij diverse onderwijsinstellingen Medische kennis en biologie gegeven. Van jongs af aan is ze gefascineerd door het functioneren van het menselijk lichaam. Ze wil haar kennis hierover graag delen en inzetten om mensen meer inzicht te geven in het functioneren van het eigen lichaam.
www.mariannebleumink.nl
Vanuit de biologie en fysiologie is te verklaren dat vrouwen en mannen meer zijn dan slechts variaties binnen dezelfde soort. Vrouwen zijn geen kleine mannen, en dit gegeven is van fundamenteel belang om de complexiteit van de geslachtsverschillen te begrijpen. Deze vierdelige cursus zal dieper ingaan op de biologische en fysiologische verschillen tussen vrouwen en mannen, en de implicaties ervan voor de gezondheid en geneeskunde
Drs. Jan de Boer (1943) studeerde sterrenkunde in Groningen . Hij werkte tot 1988 bij het Kapteyn Astronomisch instituut als beheerder en docent. Sinds zijn studietijd houdt hij zich bezig met de popularisering van sterrenkunde.
Drs. Petra Bolhuis studeerde filosofie aan de RUG. Zij is al vele jaren als docent bij HOVO Noord-Nederland werkzaam. De mens en het menselijk gedrag in de samenleving staan centraal in de cursussen van Petra Bolhuis
In deze cursus onderzoeken we de rol van de natuur in de filosofie en hoe verschillende denkers de natuur door de eeuwen heen hebben benaderd. We kijken naar de betekenis en impact van deze concepten tot op vandaag de dag aan de hand van de boeken 'De Sluier van Isis' van Hadot en 'Onderwerping' van Philip Blom.
In deze cursus komt aan de orde hoe Hannah Arendt’s analyse van het totalitarisme handvatten geeft voor nadenken over en omgaan met de opkomst van complotdenkers en antidemocratische groeperingen.
Hanno Brand was tussen 1985 en 1996 verbonden aan de universiteiten van Leiden en Gent. Daarna werkte hij achtereenvolgens aan het Duits Historisch Instituut in Parijs en de Universiteit Groningen. Sinds 2009 is hij senior onderzoeker aan de Fryske Akademy. Hij was er enige jaren directeur-bestuurder en bijzonder hoogleraar.
Drs. Margaret Breukink wordt gedreven door haar passie voor kunst. Haar specialiteit is het bieden van een brede cultuurhistorische context met veel aandacht voor de achtergrondverhalen en het gebruik van het beeldmateriaal.
Tussen alle duo’s in deze cursus bestond een intense vriendschap of zelfs een liefdesrelatie. Na 1850 neemt het aantal professionele kunstenaressen toe. Tegelijkertijd ontstaat het begin van de moderne kunst. Vrouwen hebben hieraan een essentiële bijdrage geleverd. In deze cursus bekijken we zes beroemde kunstduo’s waarbij ook de vrouwen hun terechte plaats zullen krijgen in de geschiedenis der kunsten.
Prof. dr. C. Th. Smit Sibinga en Ir. M.P. Broekers coördineren de multidisciplinaire cursus die is voorbereid door de discussiegroep 'Impact van natuurwetenschappen en technologie op de maatschappij'. Deze discussiegroep komt voort uit de SAS (zie: http://www.safgroningen.nl)
Paul Brood is archivaris en rechtshistoricus. Hij is als schrijver en redacteur betrokken bij verschillende historische publicaties. Brood was archivaris in Drenthe en in Groningen en was werkzaam bij het Nationaal Archief in Den Haag.
Trudy Dehue is wetenschapssocioloog en emeritus hoogleraar van de RuG. Ze promoveerde op de veranderende betekenis van de begrippen ‘wetenschap’ en ‘objectiviteit’ in de psychologie. Na publicatie van dat proefschrift als De regels van het vak (1990) en Changing the Rules (1995) verschenen behalve artikelen nog de boeken De depressie-epidemie (2008) en Betere mensen (2014). In 2009 was ze gast bij VPRO-Zomergasten en won ze de Eurekaprijs. Tien jaar later kende de KNAW haar de Akademiepenning toe ‘wegens haar verdiensten voor de wetenschap in Nederland’.
(foto: Inge Hoogland, KNAW)
Dr. Leo Delfgaauw is kunsthistoricus met als specialiteit moderne en hedendaagse kunst. Hij is docent aan de Rijksuniversiteit Groningen en aan de Hanzehogeschool. Hij heeft onderzoek gedaan naar en is gepromoveerd op de beroepspraktijk van oudere beeldende kunstenaars in Nederland. Hij publiceert regelmatig over hedendaagse beeldende kunst. Momenteel is hij tevens voorzitter van het Festival Terug naar het Begin en van de stichting The World We Live In.
Maaike Dicke was tot voor kort als docente Italiaanse taal en cultuur verbonden aan de RUG. Zij heeft een vertaalbureau, geeft privélessen 'Italiaans op maat' en verzorgt lezingen over verschillende Italiaanse onderwerpen.
In deze collegereeks staat een zevental bekende Italiaanse acteurs centraal. Waaraan en aan wie danken zij hun succes? We besteden aandacht aan de relatie tussen deze acteurs en hun regisseur. Deze regisseurs worden op hun beurt in de context van de Italiaanse filmgeschiedenis geplaatst. Eén college is gewijd aan de succesvolle casting van Italiaanse kinderen. In ieder college worden drie fragmenten van ongeveer een kwartier getoond.
Marleen Diepeveen geeft al meer dan vijfentwintig jaar schrijftraining. Zij is een van de (weinige) gekwalificeerde docenten schrijven in Nederland.
Prof. Douwe Draaisma is honorair hoogleraar geschiedenis van de psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is vooral bekend van een groot aantal boeken over het menselijk geheugen, zoals 'Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt', 'De dromenwever'; 'Het Vergeetboek' en 'Als mijn geheugen me niet bedriegt'. Recent verscheen 'De ivoren cel. Herinneren en vergeten in Privé-Domein' .
Peter Druijven was als docent en onderzoeker werkzaam bij de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de RUG. Als ontwikkelingsgeograaf en planoloog heeft hij onderzoek gedaan in onder meer Mexico, India en China en heeft meerdere studiereizen naar deze gebieden georganiseerd.
Miranda van Gelderen is kunsthistorica, doceert kunstgeschiedenis, architectuurgeschiedenis en archeologie aan diverse onderwijsinstellingen, geeft lezingen en begeleidt stadswandelingen en excursies. Speciale aandachtsgebieden: algemene kunstgeschiedenis, 17de eeuwse schilderkunst Noordelijke Nederlanden, materieel onderzoek van kunstvoorwerpen, beeldhouwkunst, Byzantijnse- en islamitische beeldende kunst en architectuur.
Email: info@kijkopkunst.nu
We volgen de ontwikkelingen in de kunstgeschiedenis van West-Europa, van ca. 1400 tot 1800. In dit eerste deel komen Italiaanse renaissance en Vlaamse Primitieven aan de orde. De kunstenaars en kunstwerken worden geplaatst in de historische, religieuze, politieke en maatschappelijke context. U leert de stijlkenmerken herkennen en er wordt aandacht besteed aan de rol van opdrachtgevers, materialen en technieken.
Dr. Annemie De Gendt heeft vele jaren ervaring als docente aan de RUG. Zij deelt heel graag
haar kennis en doet dat met veel enthousiasme en plezier.
In deze collegereeks over Art Nouveau komen een aantal bijzondere onderwerpen aan de orde. Deze zullen nieuw en aantrekkelijk zijn voor diegenen die al enthousiaste Art Nouveau liefhebbers zijn geworden, maar zeker ook voor degenen die met deze sierlijke, vernieuwende kunstvorm willen kennismaken en zich erin verdiepen.
Riens de Haan studeerde voor Klinisch Psycholoog en voor Bijbelvertaler. Hij werkte in de jeugdzorg en daarna in zendingswerk in Zuid-Afrika, waar hij promoveerde in Theology and Development.
Rob Haaxma is klinisch neuroloog n.p. voorheen werkzaam in het UMCG en auteur van het leerboek “Neurologie van cognitie en gedrag in hoofdlijnen”. Hij was docent in meerdere HOVO cursussen.
Michiel Hagdorn is literatuurwetenschapper. Hij doceert aan meerdere instellingen Duitse literatuur, muziek en (cultuur-)geschiedenis, onder meer over Thomas Mann, Franz Kafka, Johann Wolfgang von Goethe, Richard Wagner en de geschiedenis van München, Berlijn en Weimar. Daarnaast organiseert hij culturele reizen naar o.a. Berlijn, München, Weimar, Lübeck. Zijn website: www.michielhagdorn.nl.
Honderd jaar geleden verscheen De Toverberg (1924) van Thomas Mann. De roman speelt zich af in een Zwitsers sanatorium: symbool van het ‘doodzieke’ Europa op weg naar de Eerste Wereldoorlog. Hier maakt de jongeman Hans Castorp kennis met de grote ideeën van zijn tijd, maar ook met liefde, ziekte en dood: De Toverberg is een diepgravende, maar ook diep-menselijke klassieker van de twintigste eeuw.
Cornelius Hasselblatt (1960) was van 1998 t/m 2014 hoogleraar Finoegrische talen en culturen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn specialiteiten zijn de Oostzeefinse talen (Estisch, Fins en kleine verwante talen), Finse en Estische literatuur, receptieonderzoek, geschiedenis en cultuurgeschiedenis.
In de Finoegrische epossen zijn oeroude mondelinge overleveringen verwerkt. Noordelijke zangers, zieners en sjamanen komen daarin weer tot leven. Een wereldberoemd voorbeeld is de Finse ‘Kalevala’ (1835). Dit epos inspireerde andere Finoegrische volken zoals de Esten, Wepsen en Komi. Waar vertellen hun epossen over en wat maakt ze zo belangrijk?
Huub van 't Hek (1947) deed rechten, communicatie en muziekgeschiedenis. Heeft sinds 1980 zijn eigen Bureau 'tHekst & Uitleg.
Groot operaspecialist. Kennis als basis, inzicht als doel, humor als middel.
Leidraad: het heden is het verleden gezien door de toekomst.
Homepage: www.hektic.nl
Claudio Monteverdi (1567 - 1643) legt het fundament voor de theatertaal van de opera. Zangkunst als opperste vorm van communicatie. Vanuit Mantova en Venetië zal deze muzikale taal de wereld veroveren. Daarom opera in zeven verschillende talen. Nationale juweeltjes die het beluisteren en bekijken meer dan waard zijn.
Shakespeare als spiegel van vele menselijke gedragingen. In de vorm van toneelstukken. Menselijk gedrag luistert naar wetten, die gedwongen worden zich te voegen naar de tijdgeest. Op dit punt zijn de toneelstukken van William Shakespeare een oase van rust. Grote toneelschrijvers lenen zich uitstekend voor operalibretti. Shakespeare dus ook. Daarom een cursus over Shakespeare, het menselijk gedrag en de opera als vertegenwoordiger van de tijdgeest.
Drs. J. Holtrop is kunsthistoricus en werk(te) onder andere als tentoonstellingsmaker, criticus, schrijver en doceert bij verschillende instellingen, zoals het HOVO vanaf 1996. Daarnaast is hij gespecialiseerd in de relatie tussen beeldende kunst en het brein.
Lucian Freud komt in 1933 als immigrant uit Duitsland naar Engeland waar hij zijn carrière start tijdens de Tweede Wereldoorlog. Van meet af aan is daarin zijn doel heel intense voorstellingen te maken van zijn omgeving door heel geconcentreerd te observeren. De jonge Freud heeft al snel invloedrijke supporters, maar ook critici want de nieuwste ontwikkelingen in de kunst lijken aan hem niet besteed. Vanaf de jaren 60 ontwikkelt Freud dan een nieuwe meer schilderachtige stijl.
Michelangelo is een van de grootste namen uit onze kunstgeschiedenis. Hij was betrokken bij een aantal kunstwerken in zowel de schilderkunst, de beeldhouwkunst als de architectuur, die wij nu koesteren als de grote monumenten uit de hoog-Renaissance.
De kennis van de Gouden Eeuw neemt immer nog toe met veel tentoonstellingen, publicaties en media-aandacht tot gevolg. In dit college analyseren we de beeldende kunst, architectuur en de steden in relatie tot het ontstaan van de Republiek, de Oranjes, de handel en de godsdienst.
Arend Klaas Jagersma studeerde filosofie aan de VU in Amsterdam en was onderzoeker en docent aan de Faculteit der Wijsbegeerte van de RUG. Sinds 1996 verzorgt hij colleges voor meerdere hovo-instellingen.
De 'Metafysica' van de Griekse wijsgeer Aristoteles is een van de invloedrijkste boeken uit de geschiedenis van de filosofie. Deze verzameling van 14 collegetraktaten bevat beroemde beschouwingen over essentiële termen en thema’s van de aristotelische filosofie en zet aldus de grondslagen daarvan uiteen. In deze cursus bestuderen we dit weerbarstige werk aan de hand van de eerste integrale en recent verschenen Nederlandse vertaling ervan.
HF Kauffman geeft al meerdere jaren HOVO cursussen in het kader van brede thema ‘Ontstaan van het Bewustzijn’. Deze cursus is een vervolg op meerdere voorgaande lezingen.
Prof. dr. J.S.A.M. (Hans) van Koningsbrugge is hoogleraar Russische geschiedenis en politiek. Hij is directeur van het Nederland-Rusland Centrum én van het evenzeer aan de Rijksuniversiteit Groningen verbonden Centre for Russian Studies. Hij is betrokken bij de minor- en masteropleiding Midden- en Oost-Europastudies en specialist in de Europese geschiedenis van de 18e eeuw.
De Russisch-Oekraïense Oorlog heeft een enorme mondiale impact. Het gaat daarbij in de media niet alleen over militaire of economische aspecten, maar ook over veranderende internationale machtsverhoudingen. Vaak wordt in de media een tamelijk gefragmenteerd beeld gepresenteerd waarbij veel onbesproken blijft. Deze cursus wil diepgaand aandacht besteden aan juist deze aspecten.
In 2024 is Poetin 24 jaar aan de macht. Rusland is in deze periode getransformeerd van een democratie naar een autocratie. Hoe kon dit gebeuren en wat is de rol van Vladimir Poetin hierbij? Deze cursus wil antwoorden geven op de vraag hoe een man Rusland ingrijpend kon veranderen. Daarbij ligt de nadruk niet zo zeer op de buiten- als wel op de binnenlandse politiek.
Dr. Nicolaas A. Kraft van Ermel is historicus gespecialiseerd in contemporaine geschiedenis van Rusland, Oekraïne en Polen; zijn bredere expertise is gelegen in de Europese geschiedenis van de 20ste eeuw.
Georgië kreeg als eerste land te maken met Ruslands assertieve politiek: al in 2008 was er een kortstondige Russisch-Georgische oorlog. Ook nu wordt het land meegezogen in de geopolitieke ontwikkelingen rondom Oekraïne: Georgië wordt overspoeld met Russische vluchtelingen en zit ingeklemd tussen Rusland en het Westen. Dit is geenszins nieuw, want deze positie loopt als een rode draad door de ingewikkelde geschiedenis van Georgië.
In 2024 is het 110 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Destijds de ‘Grote Oorlog’ gedoopt, had het conflict een enorme invloed: hele samenlevingen werden ten dienste gesteld van de oorlogsinspanningen. Hoewel lang geleden, is de invloed nog enorm groot: veel conflicten in de 20ste eeuw en vandaag vinden er hun oorsprong. Toch weten we in Nederland er veel te weinig over.
Saskia van Lier (1978) heeft godsdienstwetenschap gestudeerd aan de RUG en is gespecialiseerd in christelijke kunst en kerkbouw. Als freelancer heeft ze enkele boeken geschreven, cursussen en lezingen gegeven en reizen en excursies begeleid.
Dr. Tineke Looijenga studeerde Oude Germaanse Talen en Culturen aan de RUG en promoveerde in 1997 op de oudste runeninscripties van Europa. Haar onderzoek heeft zich later meer gericht op de archeologie en op de oudere geschiedenis van Europa. Als onafhankelijk onderzoeker combineert zij archeologie en taalkunde en richt ze zich op Kelten en Prehistorische culturen in Europa. De focus ligt op het neolithicum, de bronstijd, ijzertijd en Romeinse tijd.
Deze cursus behandelt aspecten van nog altijd tot de verbeelding sprekende culturen in Europa, vanaf het Neolithicum tot de Vroege Middeleeuwen. Naast een overzicht van verschillende archeologische episoden komt de ontwikkeling van de Indo-Europese Talen aan de orde en de geschiedenis van het schrift. Megalithische culturen in Engeland en Frankrijk, en op Mediterrane eilanden worden behandeld,. Voorts kijken we naar Noord Europa met de monumenten van de Picten en de Zweedse beeldstenen.
Drs. Heiko Jan Mein studeerde wis- en natuurkunde aan de RUG. Hij doceerde aan hogescholen en academische opleidingen en werkte bij de overheid. Momenteel verzorgt hij nog cursussen, geeft lezingen en schrijft hij artikelen.
Een boeiende cursus over de geheimzinnige natuurwetten van het universum en de werking en opbouw van onze wereld. Verteld wordt hoe wetenschappers de wereld wisten te veranderen. Middels PowerPoint-beelden, filmpjes en animaties wordt begrijpelijk ingegaan op klassieke natuurfilosofieën, atoomfysica en kwantummechanica, de relativiteitstheorie, vele toepassingen zoals high-tech-elektronica, nieuwe medicijnen, medische-technologie, energievoorzieningen, milieuproblematiek en toekomstige ontwikkelingen.
Betty Meyboom was 35 jaar huisarts en van 1990-2004 hoogleraar huisartsgeneeskunde aan de RUG. In 1989 is zij gepromoveerd op onderzoek naar functiebeperkingen van ouderen in relatie tot hun gezondheidsproblemen. Als voorzitter van het Nationaal Programma Ouderenzorg heeft zij ingezet voor welbevinden en inspraak van ouderen.’Niet over ons, zonder ons’
Gerry Mulder is classica en heeft jaren Klassieke Talen en Klassieke Culturele Vorming onderwezen. Tegenwoordig geeft ze cursussen Latijn en Klassieke Oudheid bij HOVO.
Zo‘n tweeduizend jaar geleden werd Europa beheerst door de Romeinen. Hun cultuur heeft een enorme invloed op Europa gehad: allerlei Romeinse gewoonten en uitvindingen zijn nog steeds terug te vinden in ons dagelijks leven. Doordat Rome een wereldmacht werd, groeide de taal der Romeinen, het Latijn, uit tot de belangrijkste voertaal, waaruit onze voorouders veel woorden overnamen. Nog steeds zit het Nederlands vol met woorden en zinnen, die uit het Latijn afkomstig zijn. Latijn betekent vooral: kennismaken met de wortels van onze eigen cultuur.
Ynskje Penning is docent geschiedenis. Ze heeft talloze lezingen gegeven over de achtergronden van haar historische romans, waarvoor ze zeer uitgebreid onderzoek doet.
Prof. dr. Hans Renner, geboren te Praag, is emeritus hoogleraar in Midden- en Oost-Europese Geschiedenis aan de RUG.
Gert Riemersma was docent in het middelbaar (beroeps)onderwijs in de vakken beeldende vorming en kunstgeschiedenis. Hij is medeauteur van het kunstgeschiedenisboek ‘Met Kunst & Bloemwerk.’
Voorbeelden uit de beeldende kunsten en muziek met verrassende klankbeeldcombinaties voeren je binnen in de turbulente tijden van drie culturele wereldsteden rond 1900. Rode draad: behoudzucht versus vernieuwingsdrang. Kortom, heel wat spannends (moois? lelijks?) voor oog en oor.
Drs Alberte Roué was docent Franse taal en cultuur aan de RUG. Zij verzorgt al vele jaren cursussen voor HOVO en het Institut français.
Parijs is met haar overbekende monumenten en musea de meest toeristische hoofdstad van de wereld, maar heeft nog veel meer te bieden. Overal in de stad heeft de geschiedenis haar sporen achtergelaten. Met haar 2185 monumenten en meer dan 150 musea, haar paleizen, herenhuizen, kerken, pleinen, bijzondere buurten, straten en parken biedt Parijs de nieuwsgierige bezoeker een geweldige reis door de eeuwen heen.
Agnes Schilder is toegepast psycholoog, spreker, docent en coach. Ze is als docent-onderzoeker verbonden aan de Hanzehogeschool in Groningen en eigenaar ACTtoo en Boven het maaiveld Coaching.
Homepage: www.acttoo.nl en www.bovenhetmaaiveldcoaching.nl
In 2015 verscheen het boek “Op naar geluk” van prof. Ap Dijksterhuis (Radboud Universiteit). Hij was een pionier op het gebied van wat wel de wetenschap van geluk genoemd wordt. We zijn nu bijna 10 jaar verder. Zijn we allemaal op weg naar geluk of slaan we de adviezen massaal in de wind?
Dr. Henk Schoonhoven was universitair docent Griekse en Latijnse Taal en Cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij verzorgt al vele jaren cursussen voor HOVO Noord-Nederland.
Waarom staat in de Herenbank van de hervormde kerk in Pieterburen Herakles afgebeeld? Waarom rust op Holbeins schilderij de hand van Erasmus op een boek met de Griekse rugtitel De moeiten van Herakles? Waarom in een Romeinse christelijke catacombe een schildering met Herakles? Waarom de 12 werken van Herakles in de Stoel van Petrus in de St. Pieter?
In deze korte zomercursus zal de achtergrond worden belicht van Pfeijffers ‘gedocumenteerd-historische’ roman. We zullen ons verdiepen in de politieke situatie van Alkibiades’ tijd en de voorafgaande ontwikkelingen in het Athene van de 5e eeuw v.Chr., een periode van turbulente ontwikkelingen in de Atheense democratie.
Waarom staat in de Herenbank van de hervormde kerk in Pieterburen Herakles afgebeeld? Waarom rust op Holbeins schilderij de hand van Erasmus op een boek met de Griekse rugtitel De moeiten van Herakles? Waarom in een Romeinse christelijke catacombe een schildering met Herakles? Waarom de 12 werken van Herakles in de Stoel van Petrus in de St. Pieter?
Een van de fraaiste Renaissance-villa’s in Rome, de Villa Farnesina, biedt de bezoeker een overweldigende indruk van schoonheid in architectuur en schilderkunst. Met name de fresco’s van Rafaël en zijn school, met taferelen uit de klassieke mythologie, dagen zowel het oog als het intellect uit. Maar ook het boeiende ‘sprookje’ van Amor en Psyche in al zijn facetten ontbreekt niet.
Rien T. Segers is emeritus hoogleraar Bedrijfscultuur, van m.n. China en Japan aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is regelmatig voor langere tijd gasthoogleraar in die twee landen.
De afgelopen jaren heeft de Chinese leider Xi Jinping de wereld in woord en daad duidelijk gemaakt dat China de absolute wereldheerschappij nastreeft. Wordt China inderdaad de nieuwe hegemoon? Zal Xi het aandurven Taiwan aan te vallen en in te lijven? Wat betekent deze Chinese dreiging om de hegemonie na te streven voor ons in het westen en in het bijzonder in Nederland?
Prof. dr. C. Th. Smit Sibinga en Ir. M.P. Broekers coördineren de multidisciplinaire cursus die is voorbereid door de discussiegroep 'Impact van natuurwetenschappen en technologie op de maatschappij'. Deze discussiegroep komt voort uit de SAS (zie: http://www.safgroningen.nl)
Dr. Frank J. van Steenwijk studeerde Natuurkunde aan de Rijksuniversiteit Leiden. Tot zijn pensionering was hij werkzaam als docent bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Drs. Edward van der Tuuk studeerde sociale filosofie, wetenschap & samenleving, en ethiek aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij studeerde af op de ethische implicaties van de wettelijke erkenning van 'intrinsieke waarde' in de Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren en de Wet op de Dierproeven in relatie tot moderne biotechnologie. Hij verzorgt cursussen voor HOVO en andere instellingen.
Kunstmatige intelligentie, nano-technologie, klimaatverandering, autonome robotica, digitale surveillance, bionische mensen, virtual reality, genetische manipulatie, zelf-lerende algoritmen... Ooit thema's in science fiction films en dystopische romans, inmiddels onderwerp van het nieuws en het maatschappelijk debat. Heeft de mens nog grip op de ontwikkelingen?
Kunstmatige intelligentie, nano-technologie, klimaatverandering, autonome robotica, digitale surveillance, bionische mensen, virtual reality, genetische manipulatie, zelf-lerende algoritmen... Ooit thema's in science fiction films en dystopische romans, inmiddels onderwerp van het nieuws en het maatschappelijk debat. Heeft de mens nog grip op de ontwikkelingen?
Drs Ellen van der Vecht geeft als kunsthistorica les op verschillende gebieden van de kunstgeschiedenis, met als specialisaties Italiaanse renaissance en de beeldende kunst van de 19-20e eeuw.
John Videler introduceerde meer dan 25 generaties Groningse biologiestudenten in de diversiteit van
het dierenrijk. Een variant op die collegereeks, waarin recente ontwikkelingen zijn verwerkt, is voor
HOVO studenten geschikt gemaakt.
website: www.johnhannekevideler.com
In levende wezens treden ritmische processen op met een periode van ongeveer 24 uur (circadiaan). Interne biologische klokken, die worden bijgesteld door het licht/donker regime, regelen in alle cellen die processen. Bij dieren uiten die zich o.a. door de afwisseling van actieve periodes en rust. Diepe rust in een specifieke houding met een verhoogde prikkeldrempel noemen we slaap. Slaap bij de mens krijgt speciale aandacht.
Gert Visser was psycholoog bij de RU Groningen. Hij beschouwt componist en muziekwetenschapper Bertus van
Lier als zijn leermeester. De menselijke emoties zijn de psychologische bouwstenen voor zijn
muziekcursussen.
Voorbeelden uit de beeldende kunsten en muziek met verrassende klankbeeldcombinaties voeren je binnen in de turbulente tijden van drie culturele wereldsteden rond 1900. Rode draad: behoudzucht versus vernieuwingsdrang. Kortom, heel wat spannends (moois? lelijks?) voor oog en oor.
Marianne Vogel (1958) is persoonlijke coach en literatuurwetenschapper. In haar advies- en coachpraktijk De Bosvogel te Zuidhorn begeleidt zij cliënten. Daarnaast geeft ze cursussen en leesgroepen. Marianne Vogel is gepromoveerd in de Letteren en in de Algemene Wetenschappen. Haar specialiteiten zijn literatuur- en cultuuranalyse, zingeving en creatieve omgang met problemen.
De legendarische ‘Dreigroschenoper’ van Bertolt Brecht ontstond in een roerige periode, vijf jaar voor Hitlers aantreden. Dit stuk behoort tot het vernieuwende proletarische theater van Brecht en Erwin Piscator. Brechts stukken zijn onvergetelijk geworden door de liederen van Kurt Weill, de zang van Lotte Lenya en het acteertalent van Helene Weigel. Wat dreef deze fascinerende mensen?
Richard de Vries studeerde geschiedenis aan de RUG. Hij gaf meer dan 26 jaar les in het voortgezet onderwijs.
Momenteel houdt hij zich bezig met uiteenlopende historische activiteiten. Hij werkt mee aan de ontwikkeling van de geschiedenismethode Memo van uitgeverij Malmberg.
Het machtsevenwicht in West-Europa verschuift voortdurend: door de Frans-Duitse oorlog van 1870- 1871, de Wereldoorlogen in de twintigste eeuw en ontwikkelingen tijdens de Koude Oorlog. Aan het eind van de negentiende eeuw komen achtergestelde groepen als arbeiders en feministen op voor hun rechten. In het interbellum is er een strijd gaande tussen grote politieke stromingen. Ondertussen verandert ook de rol die West-Europa speelt elders in de wereld.
Fons van Wanroij was bijna veertig jaar leraar Nederlands. Zijn belangstelling voor de kunsten en de geschiedenis leidde tot enkele bescheiden publicaties en de organisatie van veelsoortige culturele evenementen in Stad, Lande en buitenlanden.
Dr. Paul Wesselius (1942) studeerde sterrenkunde in Amsterdam. Tot 2005 werkte hij bij SRON Netherlands Institute for Space Research.
Ben Westerink is in zijn vrije tijd al vele jaren actief op het gebied van educatie van natuur en landschap. Hij publiceert en geeft lezingen en rondleidingen over het Groninger kleilandschap.
Dr. Marcel S. Zwitser studeerde muziektheorie en muziekwetenschap en rondde zijn opleiding af met een postdoctorale lerarenopleiding muziek. In 2012 promoveerde hij aan de Universiteit van Utrecht op een interdisciplinair proefschrift muziekwetenschap en historische theologie. Sinds 2000 verzorgt hij cursussen voor het HOVO in o.m. Groningen en Amsterdam. Website: www.marcelzwitser.nl
Op 7 april 2024 zal het 300 jaar geleden zijn dat in de Nikolai-kerk in Leipzig de Johannes-Passion van Johann Sebastian Bach voor de eerste keer werd uitgevoerd. In deze studiedag zal worden ingegaan op de specifieke kenmerken van de Johannes-Passion, theologische achtergronden en liturgische aspecten worden belicht en muzikaal-theologische symbolieken in Bachs muziek voor het voetlicht worden gehaald.
De opera’s van Richard Wagner (1813-1883) vanaf Der fliegende Holländer (1842) behoren tot de beste en meest gespeelde opera’s ooit geschreven. Het is verbazingwekkend hoe sterk de opera’s onderling van elkaar verschillen. Wagners opera’s worden bevolkt door personages die smachten naar verlossing of die op de één of andere wijze verlossing komen bewerkstelligen. De verlossingsgedachte kan worden beschouwd als het centrale thema in Wagners opera’s.
Wat Bachs Matthäus-Passion in Nederland is, is Händels Messiah in Engeland: het grootste oratorium uit het repertoire en in zeker opzicht zelfs hét muziekstuk bij uitstek. Ook in Nederland wordt Händels Messiah veel uitgevoerd – en net als in Engeland niet in de lijdensweek, maar in de adventsperiode.
