Martin Heidegger. Zijn en tijd

De Duitse filosoof Martin Heidegger (1889–1976) behoort onmiskenbaar tot de belangrijkste en invloedrijkste denkers van de twintigste eeuw. Deze roem dankt hij bovenal aan de publicatie in 1927 van een opmerkelijk en origineel boek, getiteld Sein und Zeit. In een unieke taal en stijl roept hij in dit imposante werk op tot herbezinning op de fundamentele vraag naar de betekenis van het begrip ‘zijn’.

Deze kwestie, volgens Heidegger de kernvraag van de wijsbegeerte, zou in de loop der tijd in de vergetelheid zijn geraakt en gaandeweg verdrongen door een op de ratio gebaseerde, objectiverende, wetenschappelijke benadering. In Zijn en tijd wordt betoogd dat deze moderne, door techniek en rationaliteit beheerste zienswijze aan eenzijdigheid en oppervlakkigheid lijdt en het zicht beneemt op de diepere lagen van de menselijke existentie. Door middel van een grondige analyse van het alledaagse bestaan ontwikkelt en bepleit Heidegger een alternatief perspectief op de mens. Dit perspectief blijkt nauw verbonden met een nieuwe en diepgaande interpretatie van de betekenis van het begrip ‘tijd’.

Sein und Zeit geldt inmiddels als een wijsgerige klassieker, maar staat tevens bekend als moeilijk te doorgronden, mede vanwege Heideggers eigenzinnige terminologie. Aan de hand van de Nederlandse vertaling van zijn hoofdwerk zullen de belangrijkste begrippen en opvattingen uit dit intrigerende boek worden besproken en uitgelegd.

Afbeelding: Messkirch Heidegger-Haus gedenksteen (Wikimedia Commons)