Ontstaan en bloei van de Nederlandse Republiek. 1477-1678

Hoe ontstaat de Nederlandse Republiek? Waarom breekt er een opstand en burgeroorlog uit in de zestiende eeuw? Hoe ontstaat een bloeiende economie aan het begin van de zeventiende eeuw? Op welke manier wordt de jonge Republiek bedreigd door interne conflicten en externe aanvallen? Een overzicht in vier colleges.

Als opvolgers van de Bourgondische vorsten streven Karel V (vanaf 1515) en zijn zoon Filips II (vanaf 1555) naar centralisatie in de Nederlanden. Steden en adel willen echter vasthouden aan oude voorrechten. Ondertussen dringen ook de nieuwe ideeën van de Reformatie door in deze contreien. Ziehier de componenten van een opstand die tegelijk burgeroorlog is. Ondertussen verschuift het economische hart van het gebied van de zuidelijke Nederlanden naar het noordwesten. Amsterdam wordt het centrum van de wereldhandel. Ergens tijdens dit proces zweren de noordelijke gewesten hun vorst af en vormen een Republiek.

In deze cursus is er aandacht voor politieke, economische en religieuze kanten van een jonge Republiek die zichzelf telkens opnieuw moet uitvinden. Tijdens het Rampjaar 1672 ziet het er slecht uit. Ondertussen is de bloei van de economie ook over het hoogtepunt heen.  Met de vrede van Nijmegen (1678) komen de vijandelijkheden met de Frankrijk tot een eind. 

Programma

  1.  Op weg naar eenheid en op weg naar conflicten (1477-1555)

  2.  De Opstand en het ontstaan van de Republiek (1555-1588)

  3.  Vestiging van de Republiek en bloei van de economie (1588-1648)

  4.  De Republiek internationaal erkend en aangevallen (1648-1678)

Afbeelding: Atlas Blaeu, Inferioris Germaniae Provinciarum Nova Descriptio,1604 (Wikimedia Commons)