Moderne Architectuur: van Adolf Loos tot David Adjaye.

Een internationaal overzicht van moderne bouwkunst sinds 1900.

  • Cursusnummer: 24ZN-1G11
  • Vakgebied: Kunst- en cultuurgeschiedenis
  • Locatie: Groningen
  • Seizoen: 2024-najaar
  • Dag: Vrijdag
  • Inschrijven voor: vr 11 okt. 2024
  • Tijd: 10.00-12.00 uur
  • Cursusdata: 25 oktober t/m 13 december
  • Prijs: € 212.00
  • Aantal colleges: 8
  • Werkvorm: Hoorcollege met ruimte voor vragen en discussie
  • Cursusmateriaal:

    Syllabus, verkrijgbaar via de docent. ca. € 20. Eventueel aanvullend materiaal wordt nader bekend gemaakt. 
    Voor aanbevolen literatuur: zie de cursustekst.  

  • Opmerkingen:

    Maximaal 25 deelnemers, inschrijving op volgorde van aanmelding. De powerpoint van deze cursus wordt niet digitaal beschikbaar gesteld.

Moderne Architectuur: van Adolf Loos tot David Adjaye.

Deze cursus is vol. Als u zich inschrijft wordt u op een wachtlijst geplaatst.

Deze cursus geeft een overzicht van de moderne en contemporaine bouwkunst sinds 1900. Toonaangevende projecten, architecten, opdrachtgevers en denkers worden gesitueerd in hun politiek-maatschappelijke en culturele context, met verwijzing naar parallelle tendensen in bijvoorbeeld literatuur, film en/of fotografie. Behalve voor de Westerse wereld, is er aandacht voor relevante ontwikkelingen daarbuiten. Tijdens de colleges wordt gebruik gemaakt van gedetailleerde
PowerPointpresentaties.

De cursus geeft een overzicht van de moderne bouwkunst sinds 1900. Dat kan niet anders dan beknopt en selectief. Immers, de hoeveelheid ontwerpen, gebouwen en visies is eindeloos, en kwam tot stand in complexe politiek-maatschappelijke en sociaaleconomische omstandigheden die elkaar razendsnel opvolgden en vaak overlapten. 
Net als literatuur, film of fotografie, was architectuur in veel gevallen een min of meer kritische reactie op die omstandigheden. Deze cursus gaat daarom vooral over architectuur als intermediair tussen diverse actoren in het
maatschappelijke veld: bijvoorbeeld als vehikel voor (politieke) emancipatie en democratisering, als middel om (koloniale, dictatoriale) macht te verankeren, als “corporate image” van bedrijven en instituties, als symbool van een toenemend generiek-mondiale conditie, of als beeld van een in tradities en geschiedenis verankerde plekgebondenheid. Het spreekt voor zich dat zich daarbinnen bepaalde stilistische tendensen hebben afgetekend.

 

Programma
Het verhaal over de moderne architectuur sinds 1900 wordt chronologisch en thematisch geschetst in hoorcolleges, verlevendigd met PowerPointpresentaties. 

College 1: Achtergronden bij het klassieke Modernisme tot ca. 1914: Wenen, Berlijn, Parijs
College 2: Het Interbellum: nieuwe opgaven ingelost m.b.v. Functionalisme, De Stijl, Purisme, Constructivisme, Tropisch Modernisme, CIAM.
College 3: Moderne architectuur als verbeelder van politieke macht na 1933: Duitsland, Italië, Rusland, Latijns Amerika.
College 4: De naoorlogse welvaartstaat en de rol van moderne architectuur daarin, inclusief die in de (Afrikaanse) koloniën.
College 5: Kritiek en alternatieven: Team X en de naoorlogse avant-gardes.
College 6: Het postmoderne denken in de architectuur: herontdekking van plek, historie, architectuurgeschiedenis, ornament.
College 7: het Double Dutch fenomeen: Rem Koolhaas versus Sjoerd Soeters, met verwijzing naar vergelijkbare tendensen elders.
College 8: Pluralisme in de huidige architectuur: een selectie van toonaangevende projecten, architecten, theorieën, manifestaties.
 

Aanbevolen literatuur:

Peter Gössel, Gabriele Leuthäuser, Architectuur van de 20 ste eeuw, Taschen, Köln, 2023 (reprint); In herdruk; momenteel alleen 2e hands te koop (ca. 25 euro).
William J.R. Curtis, Modern Architecture Since 1900, 1982 and later revised editions (1982), Phaidon Press, (ca. 50 euro, online of bij boekhandel te koop))
Hans Ibelings, Europese architectuur vanaf 1890, NAi Publishers, 2011 (te koop via NAi Boekverkopers, prijs 17,25 euro)
Bernard Hulsman, Luuk Kramer, Double Dutch, Nederlandse architectuur na 1985, NAi010 Rotterdam, 2013 (alleen nog tweede hands te koop, prijs ca. 20 euro).
Owen Hopkins, Postmodern Architecture: Less is a Bore, Phaidon Press, voor ca. 40 euro verkrijgbaar via Nederlandse boekhandels en online.
Modern Architecture A-Z, Taschen publication, online verkrijgbaar voor ca. 20 euro.

Digitaal materiaal:
Een selectie van het getoonde materiaal wordt  online beschikbaar gesteld, aangevuld met relevante projecten/gebouwen die tijdens colleges niet aan de orde komen.
Artikelen etc. worden digitaal beschikbaar gesteld.

Afbeelding: The Wall House (foto Elles Veldhuis)

Aurora Marijke Martin
Martin is universitair hoofddocent Geschiedenis en Theorie van de Architectuur & Stedenbouw  aan de RUG. Nadruk in haar onderzoek en onderwijs ligt op de 19de en 20ste eeuw.