Confrontaties met het lichaam.

Een hedendaagse kijk op de relatie lichaam-geest

  • Cursusnummer: 25WV-1G02
  • Vakgebied: Filosofie
  • Locatie: Groningen
  • Seizoen: 2025 winter/voorjaar
  • Dag: Woensdag
  • Inschrijven voor: wo 15 jan. 2025
  • Tijd: 10.00-12.15 uur
  • Cursusdata: 29 januari t/m 9 april, 19 februari vervalt
  • Prijs: € 285.00
  • Aantal colleges: 10
  • Werkvorm: Hoorcollege met ruimte voor vragen en discussie
  • Cursusmateriaal:

     Literatuur: 

    Jenny Slatman, Nieuwe lichamelijkheid, Noordboek 2023 (zelf aanschaffen). 
    Extra materiaal wordt geplaatst op de site van de docent,  https://www.maieutiek.nl/aanbod/cursusmateriaal/

  • Opmerkingen:

    Deze cursus wordt in hybride vorm aangeboden en kan ook online worden gevolgd.

Confrontaties met het lichaam.

In de moderne filosofie wordt de mens gezien als een eenheid van lichaam en geest. Maar mensen ervaren ook een discrepantie tussen lichaam en geest: “Ik wil wel, maar mijn lijf niet.” 
Dit vraagt om een filosofische reflectie die voorbij oude tweedelingen zoals lichaam- geest en subject-object kan raken. In deze cursus een verkenning van hedendaagse filosofen die daarover schrijven.

 

In de 21ste eeuw maakt de filosofie een wending door van de geest en de contemplatie naar het materiele en fysieke bestaan. 
Slatman, die zelf haar carrière begonnen in de fysieke zorg, beschrijft hoe het lichaam als onderzoeksobject ontstaat. De mens die dat lichaam heeft, krijgt de individuele verantwoordelijkheid voor dat lijf en wordt een autonoom subject. De wereld waarbinnen deze lichamelijkheid zich afspeelt blijft dus buiten beschouwing.
De emancipatie van mensen met lichamen die beschreven worden als ‘abnormaal’, ‘ziek’ of ‘ouder wordend’ maakt een nieuwe lijn van denken wakker die de belichaamde mens ook ziet als onderdeel van een wereld. In die wereld worden specifieke vormen van lichamelijkheid uitgenodigd, genegeerd of afgewezen in hun bestaan. Zeker (leven in) het ouder wordend lichaam vraagt om reflectie op die benadering.
 

Programma
Wanneer de wereld zich sluit voor specifieke vormen van lichamelijkheid heeft iemand met die lichamelijkheid daar last van. In de reflectie daarop grijpt men (politiek en filosofisch) te gemakkelijk terug op dualistische aannames. Dat wil zeggen dat de verantwoordelijkheid voor de uitsluiting neergelegd wordt bij het autonoom subject met die vorm van lichamelijkheid. In een wereld waarin lichamelijke- en geestelijke gezondheidzorg voortdurend in de aandacht zijn, pleit Slatman voor een nieuwe kijk op lichamelijkheid. 

 

Afbeelding: Dagmar illustraties

Petra Bolhuis
Drs. Petra Bolhuis studeerde filosofie aan de RUG. Zij is al vele jaren als docent bij HOVO Noord-Nederland werkzaam.