De Koude Oorlog herbeschouwd

De Koude Oorlog begon in 1945 en eindigde (op zijn laatst) in 1989. De recente spanningen tussen Rusland en ‘het Westen’ (en tussen China en ‘het Westen’) worden ten onrechte vaak ‘de (of: een) nieuwe Koude Oorlog’ genoemd. In dit college wordt de echte Koude Oorlog behandeld: de oorzaken, het verloop en de gevolgen. Was deze onvermijdelijk? Wie is achteraf beschouwd ‘schuldig’?

De Koude Oorlog begon in 1945 toen in het hart van Europa de grootste macht tot dan toe ineens van het toneel verdween. Welk land, of welke ideologie zou het vacuüm vullen? Door het bezit van de atoombom (de VS: 1945, de SU: 1949) bleef de Koude Oorlog ‘koud’, terwijl er allerlei ‘proxy wars’ werden uitgevochten op zijtonelen. (Een ‘proxy war’ is een oorlog die door ‘plaatsvervangers’ wordt gevoerd, niet door de landen die ‘aan de touwtjes trekken’.) 

Tijdens dit college zullen de verschillende fases van de Koude Oorlog worden behandeld, de voornaamste actoren en de achterliggende oorzaken. Na de Cubaanse Rakettencrisis van 1962 (de bekende confrontatie tussen John Kennedy en Nikita Chroesjtsjov in oktober van dat jaar) werd beweerd dat de Koude Oorlog voorbij was. Nu weten wij beter: pas toen de status van Midden-Europa en de Oost-Europese naties goed geregeld was, kon er een einde komen aan de spanning.
En wat zijn dan nu de grote verschillen met de huidige situatie als we kijken naar de spanningen tussen Rusland en ‘het Westen’?

Programma
Het college omvat drie op elkaar aansluitende dagdelen: een middag, de volgende dag gevolgd door een ochtend en een afsluitende tweede middag (met een lunch tussendoor). 
Tijdens het college op de eerste middag wordt het onderwerp grondig ingeleid: hoe de jaren dertig en de Tweede Wereldoorlog de omstandigheden creëerden die uitmondden in oplopende spanningen tussen Oost en West. 
Op de tweede dag worden in twee colleges (10-12(.30) en 14-16(.30) de verschillende fases behandeld van de Koude Oorlog (1945-1949, 1949-1956, 1956-1962, 1962-1975, 1975-1989) en zullen wij gezamenlijk een conclusie trekken.