Weimar – symbool van de Duitse ‘Geist’

Geschiedenis van Duitslands culturele kleinood

  • Cursusnummer: 25WV-1G29
  • Vakgebied: Taal en cultuur
  • Locatie: Groningen
  • Seizoen: 2025 winter/voorjaar
  • Dag: Donderdag
  • Inschrijven voor: do 09 jan. 2025
  • Tijd: 11.00-13.00 uur
  • Cursusdata: 23 januari t/m 3 april, 20 februari vervalt.
  • Prijs: € 275.00
  • Aantal colleges: 10
  • Werkvorm: Hoorcollege met ruimte voor vragen en discussie
  • Cursusmateriaal:

    Syllabus, verkrijgbaar via de docent (ca. € 20)
    Aanbevolen literatuur: Peter Merseburger, Mythos Weimar: Zwischen Geist und Macht, München 1998

  • Opmerkingen:

    De powerpoint van deze cursus wordt niet digitaal beschikbaar gesteld. De docent organiseert een reis naar Weimar; Meer informatie: info@michielhagdorn.nl.

Weimar – symbool van de Duitse ‘Geist’

Het stadje Weimar heeft grote symbolische betekenis voor Duitsland: tegenover de ‘Macht’ in Berlijn representeert het de idealistische traditie van de ‘Geist’. De cursus behandelt deze traditie in Weimar, van de Reformatie en de Weimarer Klassik tot en met de werkzaamheid van het Nietzsche-archief en de nazi-periode.

Deze cursus behandelt de geschiedenis van Weimar, met nadruk op vijf perioden waarin Weimar van betekenis werd voor de Duitse geschiedenis:
1.    De Reformatie: Martin Luther preekt in Weimar en krijgt een schuilplaats in de Wartburg te Ei-senach. Lucas Cranach der Ältere en later Johann Sebastian Bach propageren Luthers leer.
2.    Het ‘gouden tijdperk’ van de Weimarer Klassik: Goethe, Schiller en Herder ontwerpen een nieuwe humaniteit; de kleine residentie krijgt een Europese uitstraling. (Deze periode vormt het zwaarte-punt van de cursus; enkele belangrijke teksten worden behandeld).
3.    Het ‘zilveren tijdperk’: Franz Liszt inspireert de Europese muzikale avantgarde. Twee vorstinnen van buitenaf stimuleren kunst en wetenschap: Maria Palowna en Sophie van Oranje Nassau.
4.    De Weimarrepubliek: in 1919 wordt de grondwet voor een democratische republiek ontworpen.  Bauhaus ontwikkelt modern design en architectuur.
5.    (Voor-)geschiedenis van het nationaal-socialisme: het Nietzsche Archiv als bron van nazi-ideeën; Weimar krijgt een nationaal-socialistisch stadsbestuur; concentratiekamp Buchenwald.

Programma
1.    Het vroege Weimar – Reformatie, Martin Luther – Johann Sebastian Bach
2.    Begin Weimarer Klassik: Anna Amalia – Christoph Martin Wieland
3.    Weimarer Klassik (1) Carl August – Johann Gottfried Herder
4.    Weimarer Klassik (2) Johann Wolfgang von Goethe – Friedrich Schiller
5.    Weimarer Klassik (3) Jenaer Romantik – Franse bezetting 
6.    Restauration – Carl Friedrich & Maria Palowna – Franz Liszt
7.    Carl Alexander & Sophie van Oranje Nassau – Goethe Gesellschaft
8.    ‚Neues Weimar‘: Nietzsche-Archiv – Harry Graf Kessler – Henry van de Velde
9.    Weimarrepubliek – Bauhaus 
10.    Derde Rijk (KZ Buchenwald) – DDR – Wende 

 

Afbeelding: Schloss Weimar mit Schlossturm (wikipedia)
 

De docent organiseert van 19-25 mei 2025 een reis naar Weimar; informatie bij de docent: info@michielhagdorn.nl.

Michiel Hagdorn
Michiel Hagdorn is literatuurwetenschapper, gespecialiseerd in Duitse literatuur, muziek en (cultuur-)geschiedenis. Sinds 1997 is hij docent aan HOVO Noord-Nederland.