Duitsland in het interbellum (1918-1939)

Al enige tijd staat in de westerse wereld de liberale democratie onder druk. Er is sprake van sterke polarisatie, waarbij het politieke midden afbrokkelt en populistische partijen met een conservatief nationalistisch wereldbeeld de wind in de zeilen hebben. Complottheorieën, ondermijning van persvrijheid en bedreiging van politici zijn aan de orde van de dag. Ongeveer een eeuw geleden was er in Duitsland sprake van soortgelijke ontwikkelingen.

Eind 1918 kwam het Duitse Keizerrijk verslagen en verarmd uit de Eerste Wereldoorlog. Vanaf het begin werd de nieuwe centrum linkse regering van de Weimarrepubliek opgezadeld met een giftige erfenis van haar voorganger. Een vroeg voorbeeld van complot denken vormt de dolkstootlegende. Ook de veel te harde voorwaarden van het Verdrag van Versailles werd de  regering zwaar aangerekend. Samen met politiek extremisme en geweld, de hyperinflatie van 1923 en de grote economische crisis van 1929 hebben deze voor ondermijning van de jonge democratie gezorgd. 

De uitkomst is bekend. In 1933 komt Hitler aan de macht en maakt van Duitsland een totalitaire dictatuur. 

In deze cursus onderzoeken we hoe en waardoor het zover heeft kunnen komen en wat er verandert in de binnenlandse en buitenlandse politiek van Duitsland vanaf 1933.

Programma

1. De Eerste Wereldoorlog en het einde van het Duitse Keizerrijk eind 1918.

2. De Weimarrepubliek in de eerste gewelddadige fase (1919-1922).

3. Het kanteljaar 1923. Oorzaken, verloop en gevolgen.

4. De gouden jaren van de Weimarrepubliek (1924-1929).

5. De economische crisis van 1929 en de politieke gevolgen voor Duitsland.

6. 1933, het jaar waarin alles verandert in Duitsland.

7. De buitenlandse politiek van Duitsland (1918-1933), met nadruk op de Duits-Russische betrekkingen.

8. De agressieve en onwettige buitenlandse politiek van Hitler (1933-1939).