De ‘Dreigroschenoper’ en Bertolt Brecht
De ‘Dreigroschenoper’ is het succesvolste Duitse toneelstuk van de 20e eeuw. Hoe komt dat? Door zijn (a)politieke inhoud? Door swingende songs zoals het Mackie Messer-lied? Door zijn maker Bertolt Brecht, die zwaar leunde op vrouwelijke medeschrijvers? Door de roerige ontstaanstijd, vijf jaar voor Hitlers aantreden? We gaan onderzoeken, luisteren en kijken.
In de hoorcolleges worden allereerst de omstandigheden besproken waarin de legendarische Dreigroschenoper ontstond. Brecht en tijdgenoten zoals Erwin Piscator ontwikkelden het proletarische theater; dit stuk met de befaamde uitspraak ‘Erst kommt das Fressen, dann kommt die Moral’ is een uniek product hiervan. Ook drukte de tijd van politieke chaos en straatgevechten tussen communisten en nazi’s zijn stempel. Een paar van hun lijfliederen komen aan bod.
We zullen praten over de ambigue persoonlijkheid van Brecht, over de inhoud van de Dreigroschenoper en fragmenten eruit bekijken. U kunt genieten van Lotte Lenya en Kurt Weill. Lenya speelde een hoofdrol en Weill schiep de spraakmakende liedcomposities. Lenya zou Weills liederen tot het einde van haar leven blijven zingen.
Boeiend zijn de overeenkomsten tussen dat tijdperk en het onzekere heden: populisme, rechtsradicalisme en democratieën die schrikbarend makkelijk omslaan naar autoritair of dictatoriaal bestuur. Ook de Dreigroschenoper zelf is nog altijd verrassend actueel.
Programma
1. Brecht en het theater van de jaren twintig. Amusement en traditie versus proletarisch toneel.
2. Brecht nader bekeken. Zijn schrijverschap en ambigue persoonlijkheid.
3. De legendarische ‘Dreigroschenoper’. Première 1928, inhoud en betekenis.
4. Het echtpaar Lotte Lenya en Kurt Weill. Hun kunst en hun bijdrage aan de ‘Dreigroschenoper’.
5. Het politieke en criminele Berlijn. Nazi’s versus communisten, Bloedmei en de moord op Horst Wessel.
6. Brecht en de ‘Dreigroschenoper’ nu. Hedendaagse interpretaties en actualiteit.
