Verstikte Natuur

Het stikstofdossier in biologisch perspectief

  • Cursusnummer: x20N-1G27
  • Vakgebied: Natuurwetenschap
  • Locatie: Groningen
  • Dag: Dinsdag
  • Inschrijven voor: di 08 sep. 2020
  • Tijd: 10.15-12.00 uur
  • Cursusdata: 22 september t/m 27 oktober, 13 oktober vervalt
  • Prijs: € 123.50
  • Aantal colleges: 5
  • Werkvorm: Hoorcollege met ruimte voor vragen en discussie
  • Cursusmateriaal:

    Syllabus, verkrijgbaar bij de docent (€ 9,00)

  • Opmerkingen:

    Enige kennis van chemie en biologie is zeker nuttig om deze cursus te kunnen volgen

Verstikte Natuur

Stikstofuitstoot is een zwaar beladen actueel onderwerp. Deze cursus benadert het probleem vanuit een wetenschappelijk kader. Wat zijn de cijfers, wat zijn de effecten, wat zijn noodzakelijke maatregelen om ecosystemen weer in balans te krijgen. Kennis die u opdoet in de collegebanken en vervolgens in de natuur toetst.

Met de cursus “Verstikte natuur” bieden we inzichten in het totale stikstofdossier. U volgt de verschillende depositiestromen. Daarbij wordt begonnen met de stikstofkringloop. Als onmisbaar element voor opbouw van o.a. eiwitten wordt er voortdurend stikstof aan de lucht onttrokken en omgezet in voor planten bruikbare vorm. Aan de andere kant komt er door afbraak van organisch materiaal steeds stikstof vrij. Elk ecosysteem heeft daarbij een zekere balans maar uitgerekend op de voedselarme zandgronden is het balanceren op een dunne draad. Antropogene depositie heeft de stikstofbalans in Nederland zo dramatisch verstoord dat letterlijk elk ecosysteem zwaar aangeslagen is of zelfs op instorten staat. Met praktijkvoorbeelden leert de docent u deze effecten te herkennen. 
Constateren dat er grenzen gepasseerd zijn betekent echter niet dat er geen weg  terug kan zijn. Als de emissie van de verschillende vormen van stikstof teruggebracht wordt, kunnen gerichte beheermaatregelen op de lange termijn ecosystemen helpen om een nieuw evenwicht te vinden. Een groot deel van de verdwenen planten zou door kiemen uit in de bodem aanwezige zaden dan weer terug kunnen komen. Een veel grotere uitdaging vormt echter de verzuring die als gevolg van stikstofdepositie vooral zand volledig uitgeloogd heeft. Proeven bewijzen dat op kleine schaal herstel mogelijk is maar op West-Europese schaal zal dit zeker de grootste uitdaging worden voor de komende decennia.
 

Programma

1. Stikstofkringloop

2. Antropogene stikstofstromen

3. Effecten stikstofdepositie terrestrische ecosystemen

4. Effecten stikstofdepositie aquatische ecosystemen

 5. Herstel van verstikte natuur
 

Kees Boele
Kees Boele (1956) is bioloog en inmiddels vele jaren werkzaam voor Hovo.